Paramasastra
Ukara
sambawa yaiku ukara kang nduweni teges sanajan, upama, pangarep-arep, pangajab
(muga-muga), mokal ing bab kelakone prasawa. Ukara sambawa lumrahe migunakake
tembung kriya kang oleh panambang –a, -ana, utawa –na.
Tegese
ukara sambawa :
a. Duwe
teges sanadyan
Tuladha : Abota kaya ngapa, aku ora bakal sambat.
Tegese : Sanadyan abot.
b. Duwe
teges umpama
Tuladha : sugiha kaya ngapa yen ora mudeng dono
driyah prasasat ora guna.
Tegese : Umpama duwe
c. Duwe
teges pangarep-arep
Tuladha : kowe mengko mrenea ya, aku kangen,
Tegese : Pangarep-arep
d. Duwe
teges pangajab
Tuladha : dak rewangi sinau mempeng, lulusa ya
kanthi biji kang apik.
Tegese : pangajab
e. Duwe
teges mokal
Tuladha : kowe maneh ijen rampunga, wong sing wong
telu wae ora rampung.
Tegese : mokal (aneh yen mangkat)
Ukara
yaiku kumpulane tembung kang duwe teges, karangke manut pranatan basa (parama
sastra) sing gumathok.
Wernane
ukara ana telu, yaiku :
Ukara
lamba (ganep), yaiku ukara lamba nduweni jejer, wasesa, sing ganep.
Tuladhane
:
v Jejer
+ wasesa (SP)
Agus nyapu
v Jejer
+ wasesa (SP) + lesan (SPO)
Agus nyapu latar
v Jejer
+ wasesa + katrangan (SPOK)
Agus nyapu latar
pendapa.
Ukara
elip, yaiku ukara sing ora ganep, amarga mung nduweni jejer bae utawa wasesa,
ora duwe jejer lan wasesa pisan.
Tuladhane
:
v Lanjar
irunge bangir -
jejer + katrangan
v Wanita
ireng manis -
jejer
v Mangan
cenggereng laron - wasesa
v Lerena! -
wasesa
Ukara
rangkep (kalimat majemuk)
Ukara rangkep uga diarani ukara rowa kang tegese
ukara kang nduweni jejer lan wasesa rangkep loro, kayata :
v Jejer
+ wasesa + jejer + wasesa + lesan + katrangan
v Jejer
+ wasesa + lesan + jejer + katrangan
v Jejer
+ wasesa + lesan + wasesa + katrangan
Dadi
ukara rangkep iku ukara sing jejer loro wasesane loro utawa jejer loro utawa
jejer loro wasesane siji.
Ukara
rangkep kabagi ana telu, yaiku :
ü Ukara
rangkep sadrajat
Ndandung
lagi ngaji, Alwi maca.
ü Ukara
rangkep raketan
Mbak
Yu nggarap pakaryan omah lan adhi dolanan nekeran.
ü Ukara
rangkep tundha (tingkatan)
Tangga
teparo padha rawuh nalika Lanjar dadi manten.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar