Wacan Rumpang

Maca wacan kang rumpang

Sawijining teks iku nduweni panunggalan teges utawa arti. Mula, teges utawa maksud utawa arti bagean ngarep sawijining teks nduweni sesambungan utawa koherensi karo maksud bagean teks sabanjure. Mula iku, yen salah siji ukara durung rampung, wong kang maca bisa menehi tambahan supaya ukara kasebut ganep utawa bisa ngira-ira ukara bacutane.

Kanggo ngira-ira bacutane, pamaca kudu nggatekake penandha-penandha kohesi kang gunane nyambungake ukara karo ukara, antarane :

1.    Tembung-tembung kang nuduhake (references), kaya iku, iki;

2.    Tembung-tembung kang dadi pengganti (substitution), kaya kowe, aku, dheweke, lan sapiturute;

3.    Tembung kang dibaleni (repetition);

4.    Tembung kang diilangi (ellipsis);

5.    Tembung kang kanggo nyambung (conjunction), kaya nanging, amarga, mula iku, lan sapiturute.

Konjungsi utawa penandha kanggo nyambungake ukarane antarane :

a.     Konjungsi pratandha, kayata sarta, ingkang kapisan, salajengipun;

b.    Konjungsi wektu, kayata saderengipun, rikala, samangke;

c.     Konjungsi klimaks, kayata saestu, satuhu, langkung-langkung;

d.    Konjungsi kang sipate nandhingake, kayata kados, bebasan;

e.     Konjungsi pratandha kosok balen, kayata senadyan, ananging, ewasemanten;

f.      Konjungsi pratandha gambaran utawa ilustrasi, kayata upaya, tuladha;

g.     Konjungsi pratandha sebab akibat, kayata pramila, awit saking punika;

h.    Konjungsi syarat, kayata menawi, bilih;

i.       Konjungsi pratandha alat, kayata karo, mawi, kaliyan, nganggo; lan

j.       Konjungsi pratandha kasimpulan, kayata wosipun, ringkesanipun.

Geguritan

Wayah Esuk Pedut Angendanu

Dening : Maymintaraga

rong puluh tahun kepungkur aku lan sliramu nate mlaku ana dalan kene
saklawase ora nate ketemu
saliramu lan saliraku wus beda ora kaya biyen nalika isih tak kanthi
gandaning wengi mau isih sumrebak ngebaki pedut wayah esuk

wus aja mbok tangisi lakon kang wus kapungkur
wus pirang wayah ketiga tak lakoni nganti rambut warna ireng lan putih
ing dalan iki rong puluh tahun kepungkur
ana cerita rinajut endah

dik, kala kala sliramu isih dadi impenku
pirsanana ana nduwur kae
ana teja manther ing sela-selaning gegodongan
lan lintang panjer wengi sing isih kari sakmenir gedhene

saiki aku lan sliramu linambaran rasa kangen
simpenen kangenmu ana impen

Wara-wara

Wara-wara iku pocapan utawa tulisan sing isi pepenget utawa aweh weruh arupa pangumuman marang wong akeh. Wara-wara biasane dikarepake kanggo menehi weruh bab kahanan kang wigati, nanging uga bisa kanggo iklan utawa golek tenaga kanggo nyambut gawe.

Perangane wara-wara :

a.     Judul/irah-irahan

b.    Adangiyah/salam taklim

c.     Bebuka/pambuka

d.    Surasa basa/isi

e.     Wasana basa/panutup

f.      Panggenan lan titi mangsa

g.     Peprenah/jabatan

h.    Tapak asma

i.       Asma terang

Tuladha wara-wara

WARA-WARA

Siswa kelas X,XI, kaliyan XII ingkang sanget kula tresnani,

Sesambetan kaliyan pengetan dinten Pendhidhikan Nasional, pramila para siswa kelas X,XI, lan XII supados nyiagaken kelasipun piyambak-piyambak kangge lomba karesikan tuwin kaendahaning kelas.

Awit saking punika, benjing

Dinten : Setu Legi,

Surya : 28 Mei 2012

Para siswa supados mbekta pirantos kangge gotong-royong damel asri kelasipun piyambak-piyambak.

Mekaten, wara-wara punika. Sageda dipunlampahaken kanthi saestu.

Surakarta, 22 Mei 2012 Waka Humas,

Ttd

Elsa Munawir

Aksara Jawa